Dworzec Częstochowa Główna / 2019

Życie w Częstochowie skupia się wokół Alei Najświętszej Marii Panny. Ta silna struktura przestrzenna dominuje w układzie urbanistycznym miasta. Plac Władysława Biegańskiego nigdy nie przejął roli rynku, a jego funkcja centralna rozlewa się na całą oś od kościoła Św. Zygmunta do wzgórza klasztornego.W rezultacie przez nadmierne wydłużenie tradycyjne centrum trochę się rozmywa. Oprócz aktywizowania większej części śródmieścia strategia ta zmienia miasto w przyjaźniejsze dla pieszych. Nowy dworzec z towarzyszącą mu strukturą urbanistyczną spełnia wszystkie te kryteria, sam będąc przy tym bardzo silnym generatorem ruchu. Mocna i długa, prawie krajobrazowa bryła przerzucona nad torowiskami łączyć ma Aleję Wolności z ulicą Marszałka J. Piłsudzkiego. Wydłużenie budynku w drugiej fazie, aż do wschodniej pierzei Alei Wolności pozwoli na kontakt z nim z Alei NMP na odcinku ponad trzystu metrów.

Pierwsza faza rozbudowy bazuje na istniejącej konstrukcji pasażu nad torami, która została w pełni zachowana i wydłużona w kierunkach wschodnim i zachodnim. Na obu końcach nowa bryła została oparta na szklanych prostopadłościanach parterów, z których wschodni, większy mieści kasy biletowe,informację, punkt wynajmu samochodów, automaty biletowe, infomaty oraz toalety i obejmuje wejście do pasażu podziemnego.

W zakresie decyzji przestrzennych druga faza rozbudowy jest kontynuacją części pierwszej – realizacyjnej. Górny prostopadłościan dworca przeciągnięty został aż do wschodniej pierzei Alei Wolności i wsparty na dwóch dodatkowych szklanych prostopadłościanach. W ten sposób uzyskać będzie można kontakt wzrokowy z obiektem już ze skrzyżowania Alei NMP i Alei Wolności.W nowo powstałej części zlokalizować będzie można dowolne funkcje handlowe i usługowe, z których najbardziej zasadna wydaje się funkcja hotelu. Poniżej mieściłyby się pozostałe funkcje hotelowe: lobby, restauracja i salki konferencyjne. Wysokość części parterowej pozwoli na wykorzystanie dla części funkcji antresoli. Hotel mieści się w ogólnej koncepcji stworzenia z nowego obiektu centrum przesiadkowego, które obsługiwać mogłoby wymaganą przez organizatora liczbę autobusów dalekobieżnych i miejskich oraz pociągów „pod jednym dachem”.

Na piętro prowadzą schody ruchome i winda oraz mała klatka schodowa. Powiększeniem oferty handlowo usługowej dworca są lokale przeznaczone pod wynajem znajdujące się w istniejącej i adaptowanej części obiektu. Część komercyjna wynajmowana byłaby nie tylko pod usługi handlu i gastronomii, ale także na przykład na strefy obsługi podróżnych przez przewoźników itp. Na najwyższym poziomie części wschodniej zlokalizowano pomieszczenia służb obsługi kolei i pomieszczenia techniczne. Wieża zegarowa jest reminiscencją obiektów Kolei Warszawsko –Wiedeńskiej. Zaprojektowano ją w konstrukcji stalowej pokrytej białym mlecznym szkłem, dzięki czemu świecić będzie w dzień odbijając promienie słońca i w nocy poprzez wewnętrzne oświetlenie. Wieża widoczna będzie nie tylko od strony ulicy J. Piłsudzkiego, ale też z placu Rady Europy i z wiaduktu na Alejach NMP.

Po stronie zachodniej program dworca ogranicza się do automatów biletowych, infomatów, bankomatów, informacji i toalet w parterze oraz poczekalni z punktem do podawania napojów i sanitariatami w części górnej. Komunikację między poziomami zapewniają schody ruchome i winda. Dodatkowe windy pozwalające niepełnosprawnym na dostęp do peronów wewnętrznych zaprojektowano na przecięciu osi pasażu i schodów.

Połączenie starej i nowej struktury uzyskano przez pokrycie całego górnego prostopadłościanu poziomymi, metalowymi, refleksyjnymi panelami. Profil okładziny o zmiennej szerokości szczelin i paneli przeciągnięty został wokół wszystkich ścian.

Ponieważ obiekt jest bardzo długi, odbicia zmieniać się będą wraz ze zmianą kąta patrzenia. Wystarcza to, żeby uzyskać żywą elewację ze stale zmieniającą się grą świateł. Okładzina przykrywać ma wszystkie punkty styku starej i nowej części , przypadkowe otwory okienne, różnice wysokości dachów oraz elementy instalacji wentylacji i klimatyzacji zlokalizowane na dachach.

Długie, nieregularne, poziome linie z odbłyskami światła mają odmaterializować obiekt i dawać wrażenie liniowego ruchu, który jest kwintesencją kolei. Prostopadle do ruchu pociągów odbywać się będzie ruch pasażerów i pieszych przechodzących z jednej strony miasta na drugą.